THALAITE LEH KOHHRAN
THALAITE LEH KOHHRAN
“Tin, nang Petera i ni tih ka hrilh bawk a che; he
lungpui chungah hian ka kohhranho ka rem chho ang a, mitthi khaw kulh
kawngkharte chuan chu chu an ngam lo vang” (Mat 16:18)
Kamkeuna
Tunlai khawvel, Pathian rinna leh
Kohhran tana inhman pawhin hnawksak a chan mekna khawvelah hian thalaite hian
eng ang takin nge Pathian hi kan hmuh a, Kohhran hi kan eng tur nge ni a kan
ngaih le? Mitdel Sai khawih kan sawi ang mai khan Pathian Kohhran kan pawh dan
leh kan hmuh dan, kan inhman chhante hi a inanglo nasa ngawtin a rinawm. Mahse,
ngaihtuahna pakhatah chuan Kohhran hi kan hriat dan leh kan hmuh dan hrang nuaih
tur hian Pathianin min pe chhiah em tih hi kan inzawh nawn a tul khawp mai.
Tin, Kohhran chungchang kan sawite, Kohhran programme kan puante, thalai
hmalakna tur kan puan leh ruahmante hian engtin nge kan thinlungah thu a sawi
thin? Eng zawngin nge Pathian leh Kohhran chetvelna hian kan nun a hruai a, a
khawih thin? Mahni theuh i han inzawt theuh teh ang u.
Kohhran
chu
Adama leh
Evi hmangin Kohhran chu fiah takin Lalpan a lo lan tir tawh a (Gen 2:18-25).
Adama leh Evi te inkara Lalpa Pathianin inneihna a lo buatsaih, leilunga an
thlahten kan chhunzawm, chu inneihna ngei chu tirhkoh thianghlim Paula
chuan,”Krista leh a kohhrante chungchang sawina niin ka hria,” a ti (Eph 5:32).
Adama chu Isua Krista entirna a nih angin (1 Kor 15:45; Rom 5:14) Evi
pawh chu Kohhran entirna a ni a, chuti a nih chuan Adama chu minung pakhat
chauh a ni angin Kohhranten kan neih tur Pathian pawh minung pakhat chauh a nih
a ngai a (2 Kor 11:2), Adama nupui Evi chu taksa pakhat chauh a ni angin
Pathian Kohhran pawh taksa pakhat chauh a nih ngei a ngai bawk (Eph 4:4). Thilsiamte
zingah khan Adama tan tanpuitu tur a kawppui awm mi an awm lo (Gen 2:20). Ramsate
kha an chakna, an huaisenna, an finna, an mawina, an fellohna, an chaklohna leh
adangte avangin Adama nupui nih an tling lo ang chiah khan tisa thila kan
dinhmun avang hian tumah hi Pathian Kohhran tia vuah tlak kan awm lo vek ang.
Adama nâk atanga nakruh lakchhuah hmanga a nupui tur Evi siam a ni ang
khan Pathian, Krista nupui tur chu a nak atanga thisen leh tui lo chhuak
hmangin siam kan ni ve bawk. Krista thisen chuan tlanna min siam sak a, chu tlanna
chuan ring thei lo, Krista lo a awm, tiamna thuthlung laka mikhual, beiseina
reng reng nei thei ngai lo, tiamna thuthlung laka hla taka awm thinte kha
chutianga kan tânna lak ata chu min ti zalen a. Duh thlang thei tur leh ring
thei tura kan zalenna kan hman theih tak avangin duhthlan tur, a khawngaihna
chu puan chhuah sakin kan lo ni ta (Rom 3:24; Mat 20:28).
Chutichuan chanchin tha, Isua Krista thihna, phumna leh thawhlehna
avanga chhandamtu pakhat Isua Krista chauh ring a, sualte sima, sual ngaihdamna
Isua Krista hming ngei a chang a, Thlarau thianghlim dawng kan lo nih hian
Pathian Kohhran tia sawi theih, a taksaa tel ve kan lo ni ta a ni (1Kor 6:11).
Kohhran
kawng
Fîr taka kan sawi dawn chuan Kohhran
hian kal kawng pahnih chauh, chanchin tha hril leh Vanram (Pathian ram) luh bak
hi kawng a nei lo kan ti thei ang (Mat 16:18, Mk 16:15; Jn 14:3). Vanram pana
kan kalna kawngah hian chanchin tha hril hi kan hna pui ber ni se, chumi ti
hlawhtling tur chuan insawizawina chi hrang hrang kan mamawh thin a (1Tim 4:7).
Programme chi hrang hrang - infiamna, hnatlang, intlawh tawn, inkhawmpui,
intihsiak, inkhawm, chaw nghei tawngtai, member tlawh chhuah, fakna hlaa inpawl
khawmna adt. kan buatsaih thin a, heng hi tisa thila insawizawina leh intihhlimnaah
zo mai lo se, Pathian ngaihsak tura kan insawizawina a ni a, chu chuan chatuan
nunna min la pe dawn a ni tih hi kan hriat thar leh a tul ang (1Tim 4:8). Heng
kan thiltih tinreng hian kan thlarau tan sawtna an keng ngei tur a ni a, an
keng lo a nih chuan keimahni inenfiah emaw, kan programme ennawn emaw a tul
tihna a ni.
Hetianga Pathian Kohhrana kan
inhmanna hian Pathian tawk tura thlarauva thlamuanna min sawhngheh sak em? Vanram
kai i inring em? I nunna sengin awm se, Pathian hnen i thleng ang em? Pathian
Kohhran zinga tel reng siin tling lo tur kan lo ni reng thei a ni (Heb 4:1). Engvangin
nge Kohhranah kan inhman a, kan inkhawm a, kan tawngtai a, kan intihhlim a, thalai
thiltihnaah te kan tel thin tihte hi inzawt thar leh ang u hmiang.
Kohhrana
inhman
A tlangpui thuin kan member zat
atanga chhut chuan Kohhrana inhmang hi kan kiam tial tial niin a hriat.
Kohhrana kan inhman chhiat nachhan hi eng nge ni ang? Tualchhung tinah hian tun
aia kan inhman that theih dan tur hi kan ngaihtuah a ngai. Kan inhman that loh
chhan tam tak awm thei zingah tlemte i han en teh ang:-
1) Phurritah
kan ngai – kan hna leh tul tlansan fo a ngaiin kan hria
2) Hlimna
tlansannaah kan ngai – khawvela hlimna nia kan hriatte kan ti thei tawh lo
3) Sum
hautaknaah kan ngai – thawhlawm leh senso chi hrang hrangah kan tlin lo
4) Silh
leh fen hautaknaah kan ngai – Thuamhnaw tha leh chi hrang a ngai tlatin kan
hria
5) Hunawl
nei lovah kan inngai – Hna, zirna leh thildang avangin hun kan nei lo
6) Hlawhtlinna
dal tuah kan ngai – Hlawhtlinna kal kawnga kan inpekna a ti chhia
A nih leh chutiang kawngah chuan engtinnge kan insiam that ang a, kan
inherrem ang? Pathian kohhran tana inhman hi phurrit ni lovin, khawvela phurrit
nei leh hrehawm tam tak tawk thinte hian Pathian hnen ata thinlung leh thlarau hahdamna
tak tak kan chan theihna tura Kohhran bel kan ni zawk. Mawhphurhna leh
chetvelna kawng hrang hrang hian mi puitling ni turin hringnun min hriatthiam
tir a, kan mihring zepui min chher hriam saktu a ni tih hriat a, kan phak
tawkah tan lak a tha.
Khawvel hlimna aia Krista avanga hlimna hlut zia pawh tur leh hre phak
tur khawpa thutak leh thlarauvah kan inphun ngheh lehzual a ngai. Khawvel
hlimna chuan a tawpa lungngaihna a thlen a, Pathian avanga hlimna chuan a
tawpah chatuan nunna min pe thung ang. Chu chu khawvel tehna hmang pawha thudik
chiang tak a ni a, thawhrimna leh tawrhna kal tlang zelin hlawhtlinna kan chang
bawk thin a nih hi.
Sum leh pai hi Kohhranin kan duh ber a ni lo, mahse, hmasawn kan ngaih
avangin a inpe theite kan inzawng thin. Inpe thei zing a i awm chuan inpe mai
la, i theih loh erawh chuan a inpe theite avanga lawmthu sawi chungin i phak
tawkah hahdam takin awm rawh. Rawngbawltute pawhin sum hi tehfung lian bera lek
lam lo turin kan chakna thlir chunga chin tawk kan neih a tha. Kohhrante pawhin
kan phak tawka lungawi zir chungin tangka sum ngainatnaa tlu lut lo turin
inveng ang u
Kan inkhawmna silh leh fente hi a nei lo leh harsa zawkte ngaihtuah tel
reng chungin a chin tawk kan neih a ngai. An phak baka rualawhna tha lo a
hruailut lo turin inkhawm thuamhnaw pawh zahawm tawk, hautak si lo i ching ang
u. Tin, a harsa zawkte pawhin kan nih tawka inlan ngam khawpin kan rilru
paukhauh se, fel fai leh zahawm tak siin kan phak tawk hi zahpui lovin i
huaisen pui ngam ang u. I dinhmun avanga nangmah leh nangmah i inhmusit a, i
inzahpui a nih si chuan pawn lam khawvela i chet chhuah hma hauhin i inchhungah
ngei khan hnehin i awm a i tlawm der tawh tihna a ni.
Pathian tan hian kan hunawl chauh pek kan tum chuan Pathian leh Kohhran
hi kan tan an hnawk kumkhua ang. Ama nunna ngei pawh kan tana hlantu tan hian
kan hunawl, tih tur kan neih loh lai, kan mamawh vak loh chauh pek tum lovin,
kan hun tha, kan mamawh ve lai takte hi kan hlan ve fo a ngai. I duh loh leh i
mamawh loh chauh midang i pek hian lawman tak a pe lo ang che, a dawngtu tan
pawh a hlutna a nep thin. Mahse, i hun hlu, i nunna hlu tak nen khan Pathian
pek tum fo zawk la, chu chuan hlimna thuruk a pe zawk ang che
Kan ramah leh kan thenawm khawvengah hian Pathian leh Kohhran tana
theihtawpa inhmang chunga mi hlawhtling tam tak an awm tih hriain chung mite
chu i zir ang u. Chutih rualin hun bik, pawimawh leh tul zual, kan insawrbingna
tur erawh a awm fo thin a, chung hunah chuan hruaitute leh memberte pawhin kan
unaute kan hriatthiam fo erawh a tha a, an tan aiawhtu tha nih i tum fo ang u.
Tichuan tu tan mah phurrit ni lo leh hautak ni lovin Kohhran hi kan siam thei
ang.
Kohhran
tan engtinnge kan tangkai ang?
Kan talent a inang lo a, kan hun
neih dan a inang lo a, kan mawhphurhna a hrang thin bawk a. Chutianga kan
dinhmun hrang theuh atang chuan mi tih ang leh mi thawh ang ni lo mahse kan
tihtur kan hlen mai hi Kohhran tan a tangkai em em a ni. 1 Korinth 12:12-27 a
kan hmuh hian kan zavaiin kan nihphung tur a sawifiah em em a ni. Kan dinhmun
mil zela kan tih tur theuh ti dial dial ila, Kohhran a lo mawi mai thin.
Pathian tan khawvela i ên chhuah dan
tur han thlang teh le! ‘I naupanna tumahin ngainep suh se; thusawi kawngah
te, chetze kawngah te, hmangaih kawngah te, rinna kawngah te, thianghlimna
kawngah te ringtute tihhmuhtu ni zawk ang che’ (I Tim 4:12) tih ang hian
miin Pathian an tih a, Kohhran hlutna an hmuh ve theih nan he khawvel hi eng
nge i kawhhmuh ang a, i tihhmuh ve ang? Rinawmna, dikna, thianghlimna,
hmangaihna, insumtheihna leh nun dan tha eng emaw ber hi miin i nun kal tlanga
an hmuh theih nan i nuna i êng chhuah tur thlang rawh.
Kohhranah hian i duhthusam lo
rawngbawltu leh thil thleng tam tak i hmu thin em? Chutiang chu tihbo a nih
theih nan Pathian leh Kohhran tana rawngbawltu ni turin inbuatsaih rawh. Mahse,
chu kawnga kal tur chuan tuiah leh thlarauva mi piangthar dik tak nih a ngai a,
thlarau Kohhran kan ni angin Thlarau thianghlim leh a hnathawh chang ngei,
humhalh duh mi kan ni tur a ni.
Kohhran dan leh inenkawlna kan zah
thiam a, hmangaihna nen Kohhranah rawng kan bawl a ngai. Chuti lo a Kohhran hi
tha lo taka kan pholan fo chuan kan thlah kal zel turte hian Kohhran hi awmna
tlak loah an ngai ang a, mi tam tak chhandamna kalkawng tur kan tlawh ping
hlauh dah ang e. Khawvela thil awm tinreng hi boral tur leh chhe thei vek a ni
a, Kohhran chauh hi engmahin a tih chhiat hlen theih loh, vanram thlen thlenga
awm tur a ni (Mat 16:18). Kohhran hi kan duh dana awm tur ni lovin keimahni
zawk hi Kohhran duh dana awm tura insiamrem zawk tur kan ni tih hriain, fel
takin rawng i bawl zel ang u.
Comments
Post a Comment